Busturialdea osatzen duten 20 udalerriek, oro har, Kantauriko itsasoarekin, padurarekin, mendiekin eta landetako berdeekin harmonian dagoen paisaia sortzen dute. Txoko ugari, haien fintasuna, denboraren joanaren handitasuna eta edertasuna miresteko eta balioesteko.
BERMEOKO ALDE ZAHARRA, IZAERA ETA HISTORIA
Murgil zaitez iraganean «gotorleku arrantzale» enblematiko honetan. Deskubritu bere esentzia, gaur egun desagertuta dagoen Erdi Aroko harresi batek babesten zituen kaleetan. San Joan portalea da zutik dagoen aztarna bakarra. Bertan nabarmentzekoak dira Ercilla dorre dotorea, Arrantzale Museoaren egoitza, eta udaletxearen eraikina, Monumentu Historiko Artistikoa.
EUROPAKO HERRIEN PARKEA. PAISAIA, ARTEA ETA KULTURA
Gernika-Lumon, Chillida, Henry Mooreren eskultura monumentalak eta Wilhelm V. Humbolten busto bat daude ikusgai. Humbolt Europa erromantikoan euskararen dibulgatzailea izan zen, humanista handia eta euskaldunen laguna. Euskadiko lau ekosistemetako zuhaitz eta zuhaixkek bidezidor eta zubi lasaiak babesten dute. Zubitxu hauek urmael baketsu bati bizia ematen dion errekatxoa zeharkatzen dute.
PORTUA, MUNDAKAKO BIHOTZEAN
Hortik sortzen dira alde zaharreko kaleak. Bere horretan mantentzen du itsasontzien babesleku gisa duen xarma, Mundakako ezker olatu ospetsuaren gainean ari diren surflariekin batera. Liburutegia (Done Jakue bideko ospitale zaharra), udaletxe ederra eta Errenazimentuko Santa Maria eliza dira portu xarmagarri hau inguratzen duten eraikin berezietako batzuk.
ELEIZALDE AUZOA, IDILIKOA ETA EDERRA
Arratzuko Eleizalde auzoan, Santo Tomas Eleiza nagusi, historia, natura eta ondarea batzen dira multzo idiliko bat sortzeko. Kostaldeko Donejakue bidean enblematikoa den enklabeak Busturialdeko parajerik ederrenetako bat eskaintzen dio ibiltariari, hala nola Artzubiko zubia eta basoa eta Olazarra burdinola.
ELANTXOBEKO PORTUKO MAGIA
Teilatu eta kale aldapatsuen turrusta batek babesten du Elantxobeko portua, Ogoño lurmuturraren eta labar ederren babesean. Itsas usainak eta lekuaren benetakotasunak irudia edertzen dute. Bere arrantza-portua behar berrietara egokitu da. Txipiroi eta hegaluzeak harrapatzeko arrantzaleen txalupak eta belaontziak gurutzatzen dira, portuko tabernetan jendeak bertako gastronomiaz gozatzen duen bitartean. Plazer handia!
EA, ZUBI ERROMANTIKOAK ETA ONDARE HISTORIKOA ETA NATURA
Ea herri bitxiak lau zubiz lotutako erdigunea du eta paseatzera gonbidatzen du, nortasun handiko herriaz gozatzeko. . Hondartza lasaia, arkeologia industrialaren aztarnak, hala nola Urtubiagako burdinola edo Iturriñako latsarria, gordetzen dira bertan. Herriko edertasuna eta auzoetako paisaia (Bedarona eta Natxitua) dira nagusi.
MEAKAUR, MORGAN, ONDARE-HARRIBITXIA
Auzo eder eta bakartia da. Bertan, San Martin eliza errenazentista bezalako bitxiak ikus ditzakegu. Atari manierista ederra du (XVI. mendekoa), garaipen-arku gisa, zutabeen arteko horma-hobiak eta XVII. mendeko bi eskultura ditu. Elizaren parean, Santo Cristo Gurutziltzatuaren ermita dago, 1766koa, baina 1515ean sortua.
